تندروها هنوز تکثر و مشارکت مردم را به رسمیت نشناخته‌اند/ جامعه از قهرمان‌پروری عبور کرده/ تندروها می‌خواهند کودک در راه را خفه کنند
تاریخ انتشار: ۴ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۳۸۸۲۹۵
گروه سیاسی: آنچه وضعیت امروز را نگران کننده می‌کند، خواست سزارین است؛ تعجیل در زایش مولودی که حقیقتا تازه است. کسانی هستند که فریبی بزرگ در آستین پنهان کرده‌اند. می‌خواهند کودک در راه را در میانه‌ی زایش خفه کنند و امری کهن را به‌جای امر نو، به مردم قالب کنند.
این بخشی از مقاله کوتاه توام با نگرانی دکتر محمدجواد غلامرضا کاشی دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی در ماهنامه اندیشه پویا نوروزی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
* نخستین سزارین تاریخی ما به دوران مشروطه تعلق دارد، شمار محدود فرنگ رفتگان و مردان سیاست آن روزگار، خیال می‌کردند حتی به بهای تجاوز به حریم جامعه باید آن را آبستن مدرنیته کرد. آنها به خیال زایش جهان جدید، سزارین کردند. به این خیال که می‌توانند در شرایط آزمایشگاهی کودک نارس را بپرورند و آنچه را اروپا طی چند صد سال طی کرد، یک‌شبه بسازند. مدرنیته‌ی ایرانی بنای جدید و ساختمان‌های تازه و جاده و فرودگاه و راه آهن بود، اما حرمت شخصی و اقتدار قانون و آزادی و عدالت نبود. شبه‌مدرنیته‌ی پهلوی دستاوردهای قابل توجهی داشت، اما پی‌آمد اجتماعی‌اش تولید یک جامعه پریشان و بی‌خانمان و تحقیر شده بود.
* باید زایمان تازه‌ای اتفاق می‌افتاد. دل مردم، جامعه‌ای می‌خواست که به آنها افق و سقف و امید بنیادی و هستی شناختی عطا کند. اما آنها که متولی امور شده‌اند بر این تصور بودند که حاکمیت شریعت،دردهای آنها را درمان خواهد کرد حتی اگر ندانند آنها هم به حریم جامعه تجاوز کردند.فکر کردند با مهندسی ژنتیک می‌توانند همان کودکی را بزایانند که مشخصاتش را طراحی کرده بودنداما شکست خوردند. هرچه بیشتر نشانگان شکست ظاهر شد، زبان تند نیز بیشتر به کارشان آمد. همه چیز حکایت از آن دارد که جامعه ایرانی به موقعیت یک زایمان تازه نزدیک می‌شود. اما امید می‌رود این بار وضعیت تازه‌ای در انتظار ما باشد.
*می‌توان وجه ممیز ایران امروز را دو خصیصه خلاصه کرد؛ اول آگاهی به سرشت متکثر خود. دوم مشارکت عملی به مثابه شرط پذیرش هر فرآیند و آرمان به حسب خصیصه‌ی نخست. جامعه به سرشت متکثر خود آگاه شده است. یکی بودگی را باور نمی‌کنند. حتی از هر نامی که این کثیر را به یک وحدت ترجمه کند می‌ترسد. خصیصه دوم وجه عملی مردمان در روزگار ماست. ما در گذشته قابلیت گله‌شدن داشتیم. از فشار تحقیر کننده سرآسیمه به‌خیابان می‌زدیم و هزینه می‌دادیم. اما وقتی عقده‌هامان سرمی‌آمد و آنکه تحقیرمان کرده بود از صحنه بیرون می‌رفت، آرام می‌شدیم. ساکت و تسلیم و رام آن چهره عصبانی و خشمگین را ترک می‌کردیم و با ساده‌دلی و چشمان مات، از پشت پنجره‌های خانه به بیرون نگاه می‌کردیم. کار را می‌سپردیم دست صاحبان منزلت و قدرت و ثروت. هرچه را مصلحت می‌دانستند گردن می‌نهادیم، همه چیز می‌ماند برای یک موعد دیگر که باز عصبانی و تحقیر شده به خیابان سرازیر شویم. این‌بار اما با جامعه‌ای روبه‌رو هستیم که تنها به امری اعتماد می‌کند که خود در فرآیند احداث آن تصمیم می‌گیرد و عمل می‌کند.
*همیاری‌های متعدد اجتماعی، دوستداران محیط زیست، دوستداران حیوانات مصادیقی بوده‌اند، از جامعه‌ای که دیگر چشم به ظهور یک قهرمان ندارد. خودشان دست به کار امور خودشان می‌شوند.اگرچه امکانات محدودی در اختیار دارند، اما آنچه را در توان‌شان هست، به میدان آورده‌اند. متاسفانه نهاد حکمرانی هیچ‌کدام از این دو خصیصه را به رسمیت نشناخته است. هنوز هم خودشیفته داستان خود داستان خود را برای چندمین میلیون بار در فضاهای رسمی تکرار می‌کند.
*آنچه وضعیت امروز را نگران کننده می‌کند،خواست سزارین است؛ تعجیب در زایش مولودی که حقیقتا تازه است. کسانی هستند که فریبی بزرگ در آستین پنهان کرده‌اند. می‌خواهند کودک در راه را در میانه‌ی زایش خفه کنند و امری کهن را به‌جای امر نو، به مردم قالب کنند. باید مادرانه مراقب همه چیز بود، باید لحظه به لحظه شرایط یک زایمان طبیعی را رصد کرد. میدان بازگرایانه‌ی قدرت، پر از دغل‌کاری است. تعجیل همه چیز را تخریب خواهد کرد. این‌بار حقیقتا باید کار را به زنان سپرد و امید بست به لبخند کودکی که کودک است و به‌تازگی چشم به‌جهان ما می‌گشاید.
بیشتر بخوانید:
سیاست‌نامه نوروزی منتشر شد خشونت سیاسی و گفتاری نتیجه حذف نیروهای میانه رو/ راه رفته قابل برگشت است در صورت اصلاح شیوه برخورد با معترضان نقدی و نقبی به اصلاحات و اصلاح طلبان / روایت تاجیک از اصلاح طلبان واقعی و بدلی توصیه عباس عبدی به رئیسی: معلوم است "بانیان وضع موجود" چه کسانی اند؛اگر قضیه را هم نزنید بهتر است/ از همه چیز کشور خبر داشتید؛نگویید نمیدانستم۲۱۶۲۱۶
کد خبر 1746696منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: جوانان زنان حضور زنان در جامعه جامعه ای همه چیز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۸۸۲۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سید محمد خاتمی: کشور در شرایط حساسی به سر می‌برد/ چشم امید ما برای عبور از بحران‌ها و گشودن افق‌ها به نهاد دانشگاه و دانشگاهیان است/ اولین کار مجلس هفتم تثبیت قیمت‌ها بود و دیدیم که تورم روز به روز افزایش پیدا کرد
به گزارش جماران؛ در آستانه روز معلم گزارش «مسأله دانشگاه در ایران» با حضور سید محمد خاتمی ارائه شد
گزارش تحقیقی «مسأله دانشگاه در ایران؛ مخاطرات توسعه علمی و چشم‌اندازهای پیش رو» که با مشارکت جمعی از مدیران سابق، نظریه‌پردازان، متخصصان، کارشناسان و فعالان دانشگاهی و دانشجویی، زیر نظر سید محمد خاتمی انجام شده است، ارائه و منتشر شد.
سید محمد خاتمی در نشستی که در آستانه روز معلم و با حضور جمعی از استادان و متخصصان دانشگاه و مدیران پیشین آموزش عالی برگزاری شد، ضمن اشاره به شرایط دشوار و حساس سیاسی و اجتماعی و اقتصادی کشور و گرامیداشت روز معلم به تبیین ضرورت و زمینه‌های شکل‌گیری و تدوین این گزارش کارشناسانه و تجربه‌های پیشین مشابه آن پرداخت.
خاتمی گفت این متن چهارمین تلاش پس از گزارش‌های «آسیب‌شناسی اصلاحات»، «مسأله حجاب، واقعیت‌ها و راهکارها» و «مسائل آموزش و پرورش» است که در تدوین آن عرف کارشناسانه و تجارب و دیدگاه‌های متخصصان بنای گفت‌وگوی میان نخبگان و جامعه قرار گرفته است.
رئیس دولت اصلاحات گفت: من در این دوره به دوستان گفتم به جای مسائل خیلی کلی، بنیادین و اساسی که باید روی آن فکر کرد، مورد به مورد مسائل را بررسی کنیم؛ مسأله‌شناسی کنیم و اعلام کنیم راه‌حل‌های مسأله چیست.
وی تأکید کرد: ما در این عرصه برنامه ارائه نمی‌دهیم زیرا ارائه برنامه را باید کسانی انجام دهند که امکانات اجرایی در اختیارشان است. رویکرد این گزارش‌ها بیشتر ناظر به شناخت و حل مسأله است.
باید از تجربه‌ها درس گرفت
خاتمی با اشاره به پژوهش آماده شده دربارهٔ آموزش‌عالی ابراز امیدواری کرد که انتشار آن زمینه را برای بحث‌های گسترده‌تر صاحب‌نظران فراهم کند.
خاتمی گفت: باید از تجربه‌ها درس گرفت و رهیافت‌های افق‌گشا را با فهم و نقد عملکردهای گذشته در مقاطع مختلف پیدا کرد. ما در هیچ‌جا خاتم‌الفلاسفه یا خاتم‌العلما نداریم. حتی اندیشه متفکرانی مثل ملاصدرا هم کاملاً رنگ و بوی زمانه خودش را داشته و دارد. یعنی وقتی زمانه عوض شد، ممکن است این تفکرات هم تغییر پیدا کند. بر اساس همین دیدگاه باید تأکید کنم که این متن نهایی نیست، چارچوبی از یک رویکرد است و تلاش شده که مسائل از دیدگاه کارشناسی دیده شوند و راهکارهایی ارائه شوند و اگر دستگاه‌های اجرایی، یا سیاست‌گذاران و سیاست‌ورزان فعلی مسائل آموزش عالی بخواهند به اینها توجه کنند باید از دل این دست گزارش و گفت‌وگوهای پس از آنها برنامه‌هایی اجرایی درآورند.
رئیس دولت اصلاحات با اشاره به ضرورت بررسی نقادانه سیاست‌ها و برنامه‌های راهبردی در همه زمینه‌ها از جمله حوزه علوم و فناوری به روند تدوین چشم‌انداز بیست ساله کشور و سپس برنامه چهارم توسعه پرداخت که بر مبنای آنها در سال‌های پایانی دولت اصلاحات تلاش‌های زیادی برای ارائه یک مسیر مدون برای توسعه کشور بر پایه توسعه علمی شده بود.
خاتمی در ادامه یادآور شد: افرادی با این دیدگاه و رویکردها مخالف بودند، اولین کاری که کردند، برنامه چهارم را که یک برنامه بسیار مترقی و خوب بود و با لحاظ دیدگاه‌های چشم‌انداز تنظیم شده بود کنار گذاشتند و مسائلی که می‌بینید پیش آمد؛ از جمله بحث طبیعی کردن قیمت‌ها که قرار بود در کل برنامه پنج ساله با یک شیب ملایمی انجام شود تا اثر منفی در جامعه نداشته باشد و در عین حال با سیاست‌های جبرانی، درآمد آن صرف کسانی شود که درآمد کمتری دارند یا بهای حامل‌های انرژی بهبود پیدا کند.
تنها یک سال از برنامه چشم‌انداز ۲۰ ساله مانده است باید ببینیم چرا به شاخص‌های نهایی آن نزدیک نشده‌ایم
رئیس دولت اصلاحات در ادامه افزود: اولین کار مجلس هفتم تثبیت قیمت‌ها بود و دیدیم که به کجا رسیدیم و مسأله تورم و افزایش نقدینگی و مسائل دیگری که روز به روز افزایش پیدا کرد و امروز به سطح فوق‌العاده نگران کننده‌ای رسیده است و امیدوارم بزرگان کشور این نگرانی را داشته باشند که حلش کنند. تنها یک سال از برنامه چشم‌انداز ۲۰ ساله مانده است، باید ببینیم چرا به شاخص‌های نهایی آن نزدیک نشده‌ایم.
خاتمی در ادامه با تأکید بر اینکه آموزش عالی از مهمترین نهادهای امروز جامعه ما است، اظهار داشت: دانش همیشه در عرصه حیات اجتماعی انسان جایگاه خودش را داشته است، ولی اولاً دانش به معنای جدید کلمه امر تازه‌ای است و ثانیاً باید توجه داشت که ضرورتاً متصدی امر دانش مجموعه آموزش عالی و افراد تشکیل دهنده این نهادها هستند و باید این موضوع مسأله اصلی و واقعی نهاهای تصمیم‌گیری برای دانشگاه و جامعه باشد. مثلاً در آن زمان ما دیدگاهی در زمینه اداره دانشگاه‌ها بر پایه هیأت امنا و انتخاب مدیران داشتیم، این رویکرد اگرچه کامل نبود ولی قبول داشت که اعضای هیأت علمی افرادی را برای ریاست دانشگاه به وزیر علوم معرفی کنند و او در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح کند و فردی برای ریاست دانشگاه انتخاب شود که حمایت عموم دانشگاهیان را با خود داشته باشد.
وی در پایان تأکید کرد: در حوزه علم و آموزش و دانشگاه مثل هر حوزه دیگر، اولین اصل «رویکرد» است. اگر دیدگاه ما به جهان، انسان و جامعه اصلاح نشود و به زندگی، نظم و سامان اجتماعی متناسب با نیاز و خواست انسان امروز و مقتضیات جهانی نگاه نداشته باشیم، معلوم نیست راه‌حل‌های مطرح شده برای مسائل پیش رو بتواند کارآمد باشد.
نباید با ذهنیت‌های بسته و جهت‌دار به سراغ امور پیچیده کشور رفت
اصل دوم «کارشناسی» است یعنی باید به مسائل و تنگناها و بحران‌های موجود کارشناسانه پرداخت و کارها را به کاردانان آگاه و روشن و بیدار سپرد، نه آنکه با ذهنیت‌های بسته و جهت‌دار به سراغ امور پیچیده کشور رفت. حداقل این است که زمینه‌های آزادانه و مؤثر گفت‌وگو را در جامعه، میان اهل نظر و فن فراهم شود که بتوانند نظرشان را مطرح کنند و این فکرها به مرحله عمل برسانند.
خاتمی در پایان افزود: این روزها کشور در شرایط حساسی به سر می‌برد، ان‌شاء‌الله خداوند شرّ دشمنان را کم کند و در موقعیت کنونی ما دیگر شاهد تنش تازه‌ای در عرصه حیات منطقه‌ای و ملی نباشیم؛ و جامعه ما بتواند راه توسعه مردم‌سالار را با سلامت و امنیت طی کند. به هرحال چشم امید ما همیشه برای عبور از بحران‌ها و گشودن افق‌ها در همه زمینه‌ها به نهاد دانشگاه و دانشگاهیان عزیز است.
متن کامل این گزارش در ادامه قابل دریافت و مطالعه است:
دانلود مسأله دانشگاه در ایران
جاده کندوان یک طرفه شد